شمال نیوز : علی لاریجانی رئیس مجلس پس از قرائت گزارش وزیر کشور، شهردار تهران و همچنین کمیسیون های تخصصی در مورد حادثه پلاسکو در جلسه علنی چهارشنبه-13 بهمن- به بیان نکاتی در رابطه با گزارش‌های مذکور پرداخت .

به گزارش شمال نیوز به نقل از  انتخاب، علي لاريجاني رئيس مجلس در رابطه با گزارش هاي قرائت شده در مجلس در مورد حادثه پلاسكو گفت: از آقاي رحماني و قاليباف و همچنين از كيمسيون هاي مختلف هم تشكر مي كنم كه واقعا از همان لحظات اوليه كار رو پيگيري كردند.

وي افزود: حادثه پلاسكو واقعا دردناك بود و 10 روز مستمر اذهان جامعه را به خود معطوف كرد و روحيه جامعه را جريحه دار نمود. گزارشي كه امروز داده شد اين را نشان داد كه به چه ابعادي بايد توجه خاص شود،‌اولا از زحمات آتش نشان ها و بخش هاي مختلف شهرداري و وزارت بهداشت تشكر مي كنيم واقعا ساعات اوليه اي كه حادثه رخ داد يك سردرگمي به وجود آمده بود چون حادثه غيرمترقبه بود به همين دليل نگراني ها زياد بود. همه شتافتند كه اين مشكل را حل كنند

به نوشته ایسنا، رئيس مجلس در ادامه با اشاره به پيام رهبري در مورد حادثه پلاسكو، ادامه داد:وقتي كه رهبر ي فرمانشان اين بود كه همه بشتابيد براي حل مشكل همه اين نكته را توجه كردند و خود آقاي قاليباف هم از ساعات اوليه آنجا بود و اين 10 روز هم كه من پيگير بودم تلاش وافري داشت.

او به بيان نكته دوم در بررسي و ارائه گزارش در مورد حادثه پلاسكو پرداخت: نكته دوم اين است كه شهردار، وزير و دولت توجه كنند كه اين حادثه ممكن است در تهران رخ داده باشد كه يك شهر است اما امروز يك حادثه ملي است و در چارچوب يك حادثه ملي توجه شود بايد گزارش ملي تهيه شود كه كسي نتواند سوء استفاده كند همين امروز مي گفتند رسانه هاي بيگانه خبرهاي نادرستي در اين زمينه پخش مي‌كند.

رئيس قوه مقننه تصريح كرد: خوشبختانه دولت هم ستادي گذاشته است و كميسیون عمران هم در كنار كمیسيون هاي ديگر تلاش كنند كه گزارش ملي تهيه شود اول فصلش اين باشد كه چرا اين حادثه رخ داد؟ چه سهل انگاري هايي شده بود اين سهل انگاري ها بعضي مربوط به نهادی باشد كه ضابط قضايي بودند. نكته بعدي ممكن است براي خود كسبه باشد چرا اين حجم وسايل آنجا گذاشته شد. اين هم بخشي است كه نياز آموزش است. پس يك فصل  اين است كه چرا رخ داد و چه دستگاه هايي كوتاهي كردند.

لاريجاني در ادامه با اشاره به بافت فرسوده در تهران، گفت: نكته بعدي اينكه براي آينده چه بايد كرد. خود مان هم مي بينيم در همين جمهوري چقدر ساختمانهاي شبيه اين است. آيا استاندار ايمني وجود دارد و مجريش مشخص است؟ اگر آقاي قاليباف ميگويد من در برخي از موارد اختيار ندارند بگويند كجا به عنوان مسئول بحران اختيار ندارند تا ما از نظر قانوني مشكل را حل كنيم. اگر اختيار دارند بايد در آينده در مراكز تجاري و مراكز تجمع عمومي از اين آسيب ها است بايد جلوي آنها گرفته شود.لذا فصل بخش دوم يك  نگاه به آينده براي پيشگيري از موارد مشابه است.

وي پيشنهاد داد: خب اگر اين كار را بخواهند انجام دهند از كيمسيون عمران با كمك كميسيون هاي ديگر مي خواهيم اين گزارش كامل را با كمك دستگاه هاي ديگر به ما بدهند كه اگر اشكال قانوني دارد رفع كنيم يا از نظر نظارت به سراغ دستگاه هاي مربوط برويم كه ببينيم چه نكرده اند.اين را ساده نگيريد. اين يك پديده اي شد كه در سطح ملي بايد به آن توجه كرد.

لاريجاني  از افزايش بودجه آتش نشان ها در كميسيون تلفيق خبر داد و گفت: از دوستان كميسيون بودجه خواهش كردم براي آتش نشاني توجه خاص كنند و خوشبختانه علاوه بر بودجه اي كه شهرداري تنظيم مي كند، 100 ميليارد تومان در بودجه برايشان گذاشتيم. تا ما يك كمكي كنيم كه همين بخش هايي كه اقاي قاليباف گفتند در تهران براي ارتفاعات امكانات كم داريم، مشكل را حل كنيم.

رئيس مجلس در پايان شهردار تهران را خطاب قرار داد و نكته اي در مورد بلندمرتبه سازي را به او گوشزد كرد: يك نكته اي را به  آقاي قاليباف بگويم شهر تهران به دليل گستردگي و تراكم  مسائل مختلفي دارد كه يك بخشش در اين مسائل بروز كرده است. يك بخش ديگر به دليل برج هايي است كه در تهران ساخته مي شود و گاهي استاندارها رعايت نميشود،‌ما نمي گوييم در تهران برج ساخته نشود اما  برج ساختن يك استانداري دارد.

لاريجاني به مشاهدات شخصيش در مورد برج سازي ها در تهران اشاره كرد و گفت: حالا اينكه من خودم در بعضي از جاها مي بينم خيابان هاي تنگ كه در كنارش برج هاي وسيع ساخته مي شود كه اين قطعا براي آينده شما مشكلاتي ايجاد مي كند. خواستيد من ميگويم چه بخش هايي اين مشكلات را ايجاد كرده است. من خواهشم اين است كه شوراي شهر و شهردرا به اين موضوع توجه تام داشته باشند. البته  نكته اي كه آقاي قاليباف گفتند كه به بافت فرسوده در تهران خبر دادند خبر خوبي است ما هم اين موضوع توجه داريم و از شما حمايت مي كنيم، بافت فرسوده در طول برنامه بايد تحول پيدا كند. از همه دوستان تشكر ميكنيم و اين گزارش اوليه است و گزارش بعدي را وقتي كميسيون اعلام كرد دنبال خواهيم كرد.

قالیباف چه گفته است ؟

شهردار تهران در جلسه علنی امروز ۱۳ بهمن ۹۵ مجلس تلاش کرد گزارشی کلی از حادثه پلاسکو ارائه دهد. او جزییات را به جلسات بررسی‌ کمیسیون های تخصصی مجلس واگذار کرد. به جای آن حواشی مختلفی را بیان کرد؛ از زلزله‌های منجیل و رودبار و بم تا فرود اضطراری یک هواپیما در اصفهان، حادثه مرگبار قطار نیشابور و تصادف اتوبوس‌ در اتوبان قم و مقایسه آمار تلفات حوادث قبلی با حادثه پلاسکو و حتی ۱۱ سپتامبر!

به درخواست محمدباقر قالیباف ابتدا یک کلیپ از پلاسکو پخش شد. اما در میانه فیلم، علی لاریجانی، رییس مجلس آن را قطع کرد تا شهردار گزارشش را بدهد.

قالیباف پس از تسلیت به خانواده شهدا و تشکر از دستگاه‌ها، رسانه‌ها و مردم گفت: «امروز به عنوان مسئول هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران و شهردار تهران گزارشی درباره حادثه پلاسکو به مجلس می‌دهم.»

شهردار تهران سپس با این توجیه که وقت کم است و زمان زیادی به اذان ظهر باقی نمانده، گفت: «سعی می‌کنم کلیاتی از اتفاقاتی که افتاده است را بیان کم، در کمیسیون‌های تخصصی به به کارهای جزیی و فنی رسیدگی می شود.»

او در ادامه گفت: از دید مدیریت بحران در حوادثی که اتفاق می افتد یا عامل انسانی دخیل است یا اشکالات ساختاری وجود دارد که منجر به این حوادث می شود. در بخش ساختاری؛ در حوزه ساختاری نبود یک نگاه سیستمی و فرآیند محور به موضوعات حوادث و پیشگیری از حوادث چالش اساسی ماست؛ از قانون گذاری تا اجرا و نظارت برای اجرای قوانین. در اجرا می‌بینیم مشکلاتی مثل کهنگی قوانین، تنظیم نبودن بین مسئولیت و اختیارها، مشخص نبودن وظایف و ... وجود دارد.

مقایسه حوادث گذشته

قالیباف سپس تلاش کرد با روایت حوادثی که در ۳ دهه گذشته اتفاق افتاده است، نشان دهد امکانات شهرداری تهران در مقابله با حوادث و بحران‌ها بسیار بیشتر شده و حتی کم بودن تلفات پلاسکو نسبت به آن حوادث را پررنگ کند.

او گفت: در سال ۷۶ یک هواپیما در فرودگاه اصفهان در خارج از باند می نشیند، اما از ۸.۵ شب تا ۶ صبح روز بعد نتوانستند به آنها دسترسی پیدا کنند و کمکی به آنها داشته باشند. هرچند که به کسی آسیب نرسید. در بهمن سال ۸۲ حادثه قطار نیشابور اتفاق افتاد که ۳۲۰ کشته داشت و پیکر بسیاری از قربانیان بدست نیامد. در سال ۹۲ در اتوبان قم در یک تصادف بیش از ۴۳ کشته دادیم. زلزله منجیل حادثه بزرگی بود. زلزله بم در سال ۸۲ اتفاق افتاد و تلفات بالایی داشت.»

شهردار تهران سپس به تلاش‌هایی که دولت اصلاحات در پی دستور رهبری برای تشکیل مدیریت بحران داشت، اشاره کرد و گفت: در پی زلزله بم و با توجه به دستوراتی که دادند، سازمان مدیریت بحران شکل گرفت. اگر یک روند تحلیلی بر حوادث داشته باشیم، می‌بینیم اشکالات ساختاری داریم. البته سازمان مدیریت بحران از سال ۹۲ مشکل قانونی دارد و هنوز قانونش تصویب نشده است.

او سپس بحث آلودگی هوا و خشکسالی را وسط کشید و گفت: «برخی بحران ها حادثه است، برخی بحران ها مثل محیط زیست ادامه دار است. مثل آلودگی هوا، خشکسالی و ...»

قالیباف در ادامه گفت: در تهران چون مدیریت بحران برخلاف دیگر شهرهای ایران برعهده شهردار تهران است، از روزی که به شهرداری واگذار شده، مهمترین سازماندهی از بعد ساخت مکانی در تهران اتفاق افتاده است. تنها جایی در کشور که معنای واقعی مرکزی برای مدیریت بحران دارد، تهران است.

او به محمدرضا عارف که در دولت اصلاحات معاون اول رییس جمهور بود اشاره کرد و سپس به فعالیت‌های که مدیریت بحران شهر تهران دارد پرداخت؛ مقاوم سازی پل ها، ارزیابی ایمنی بیمارستان ها، تشکیل گروه‌های دوام، آموزش مردم، مانورهای دوره‌ای، تجهیزات و سوله‌های بحران و ...

شهردار تهران سپس از افزایش ایستگاه‌ها و تجهیزات آتش‌نشانی در دوره مدیریت خودش گفت و به نوسازی بافت‌های فرسوده اشاره کرد: «تهران تنها شهری است که ۳۴ درصد نوسازی در بافت‌های فرسوده داشته است.»

وظایف شهرداری برای رفع خطر از شهر

او سپس تلویحا به حادثه سقوط دو زن از ساختمانی از خیابان جمهوری و مرگ آنها در ۲۹ دی ۹۲ اشاره کرد و گفت: بعد از حوادث قبلی، تجهیز منطقه ۱۲ را انجام دادیم.»

قالیباف سپس به یکی از سخنرانی‌هایش در اردیبهشت ۹۳ در صحن شورای شهر اشاره کرد، همانی که در هنگامه پلاسکو، رسانه‌ای شد: در اردیبهشت سال ۹۳ در شورای شهر گفتم که در قوانین و مقررات و اشکالات وجود دارد،‌ مسئولیت ها درهم هست. درست است که در بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری می گوید باید کارهایی در حریق و سیل انجام دهیم. اما چه کاری باید انجام دهیم؟

او به پیگیری هایی که درباره ساختمان پلاسکو و علاالدین داشته است اشاره کرد و گفت: ما باید رفع خطر در اماکن عمومی را انجام دهیم. البته ممکن است خطر بالقوه و بالفعل باشد و رفع خطر از سوی ما باید در مواقعی انجام شود که خطر بالفعل است. در مورد ساختمان پلاسکو ما اخطارهایی دادیم، آموزش هایی را ارائه کردیم و برای پیشگیری کلاس آموزش گذاشتیم، که در آن ۱۷ نفر بیشتر شرکت نکردند. همچنین در شهریور ماه بخشنامه ای را به آنها را ارائه کردیم.

او گفت: ما باید رفع خطر کنیم. اخطارها داده شده است. اما در همین ماجرای پاساژ علاالدین بسیار تلاش کردیم. الان بیش از ۲.۵ سال است تلاش می کنیم برای تخریب علاالدین. شورای تامین به تعویق انداخت. بعد از ۲.۵ سال پیگیری هنوز قادر نشدیم در پاساژ علاالدین کار تخریب را تمام کنیم.

شهردار تهران گفت: کارشناس بازرسی مجموعه آتش نشانی ما این خطرات را شناسایی می‌کند. مصوبه هیات دولت در سال ۹۳ می‌گوید سازمان‌های آتش نشانی همکار بازرس وزارت کار هستند و وزارت کار به عنوان ضابط دادگستری می تواند از دادسرا یا دادگاه حکم توقیف مکانی را بخواهد و دادسرا مکلف است توقیف کند. رفع توقیف هم نمی شود تا گزارش بعدی بازرسی برسد.

۳۲ دقیقه قبل از تخریب، دستور تخلیه داده شد

قالیباف پس از این مقدمه طولانی به حادثه پلاسکو اشاره کرد و گفت: «باید ببینیم در حین عملیات چه نکات مهمی داریم؛ زمان رسیدن به حادثه؛ در کمتر از ۲.۵ دقیقه رسیدیم. در حوزه تجهیزات هیچ مشکلی نداشتیم به حد کفایت امکانات آماده است.»

در این هنگام صدای غلامعلی جعفرزاده، عضو فراکسیون مستقلین برآشفت و فریادزنان به قالیباف اعتراض کرد. اشاره او به سخنان وزیر کشور بود که پیش از قالیباف در گزارش گفته بود: «برخی کسبه گفته‌اند آتش‌نشانی ۵ دقیقه پس از اعلام حادثه رسیده است  و چون امکانات مناسب این آتش‌سوزی نبوده، رفته‌اند و ۱۵ دقیقه بعد با امکانات مناسب برگشته‌اند.»

با این حال شهردار تهران به سخنانش ادامه داد. او البته به یک موضوع نگران کننده اذعان کرد: این بحث قبول است که اگر پلاسکو به تنهایی باشد یا یک ساختمان دیگر باشد،‌ توان تجهیزاتی برای امدادرسانی هست، اما اگر ۵ تا ساختمان همزمان با حادثه مواجه بشوند یا حادثه بزرگتری باشد، تجهیزات جواب نمی‌دهد.

او در ادامه به بحث استفاده از هلی‌کوپتر اشاره کرد و گفت: دوستان می گوید چرا از هلی کوپتر استفاده نکردید،‌ اولا هلی‌کوپتر در اختیار سازمان امداد و نجات (هلال احمر) است، بعد هم در این مکان نیاز نبوده است.

قالیاف گفت: نیروهای ما به موقع رسیده اند، یک بار آتش مهار شده، دوباره آتش سوزی شروع شده. یکی از موضوعات مهم بحث مربوط به تخلیه است. یکی از افتخارات این عملیات این است که ۳۲ دقیقه قبل از ریزش اعلام تخلیه به همه نیروهای عملیاتی شده است.

او دوباره به مقایسه پلاسکو با حوادث دیگر پرداخت و گفت: حادثه مشابه داشتیم در کشورهای دیگر که ۵۰۰ تا ۱۲۰۰ نفر در آتش سوزی ها از بین رفته اند. در سئول یا در بنگلادش. اما با اقدام نیروهای ما فقط ۶ نفر از شهروندان به شهادت رسیده اند. این نشانه تخلیه مناسب است. 

او گفت: در هنگام عملیات و پیش از تخریب ساختمان،‌ بیش از ۱۰۰ نفر از نیروهای ما مشغول عملیات بودند که وقتی می‌بینند تخریب اتفاق می افتد، با سبدها بیرون آمدند.  برخی از جمله شهید امینی تصمیم می‌گیرند از مسیر راه‌پله بیرون بیایند تا کسی از کسبه و نیروها باقی نمانده باشد، اما راه پله تخریب می‌شود. در تصاویر هم می‌بینید که بخشی از نیروهای ما از نمای ساختمان بیرون آمدند.

شهردار تهران یک مقایسه دیگر درباره آواربرداری داشت،‌ این‌بار با حادثه ۱۱ سپتامبر و فروریختن برج‌های دوقلو: در برداشت آوار با همه استاندارهایی که هست به طور دقیق و در کمترین زمان ممکن اتفاق افتاده است، در مقایسه با ۱۱سپتامبر که ۷ ماه برای پایان عملیات زمان برده است (۹۰ روز تخلیه آوار برج دوقلو) توانستیم در کمتر از ۹ روز کار پلاسکو را انجام دهیم. علت کندی در شروع آواربرداری هم به دلیل این بود که یک سازه متصل روی مجموعه قرار گرفته بود. اما تخلیه آوار به بهترین شکل ممکن پیش رفت.

دراین هنگام اعتراض چندنماینده بالاگرفت و رییس مجلس از قالیباف خواست گزارشش را به پایان ببرد

حواشی پررنگ تر از متن

قرائت گزارش درباره حادثه پلاسکو در صحن مجلس با حاشیه‌هایی همراه بود.   به گزارش آفتاب‌نیوز، صبح امروز رحمانی فضلی وزیر کشور و محمدباقر قالیباف شهردار تهران برای ارائه گزارش درباره حادثه ساختمان پلاسکو در صحن علنی مجلس حاضر شدند.     درحالی که برخی نمایندگان تاکید داشتند که ارائه گزارش قالیباف در صحن علنی مجلس باید پس از ارائه گزارش کمیسیون عمران مطرح شود تا احیانا دفاعیات شهرداری بدون توضیحات کارشناسی کمیسیون مربوطه، ذهن نمایندگان را از واقعیت و علل اصلی بروز حادثه پلاسکو منحرف نکند، محمدرضا رضایی کوچی رییس کمیسیون عمران بجای ارائه گزارش تخصصی، بیشتر به حواشی و تعارفات پرداخت و بیش از نیمی از زمان قرائت این گزارش را به تشکر و تقدیر از همکاری شهرداری و وزارت کشور و دیگر مسئولان اختصاص داد.   بنابر تصمیم هیات رییسه بر اساس آیین نامه داخلی مجلس، پیش از ارائه گزارش وزیر کشور و شهردار تهران، روسای کمیسیون های مربوطه به نمایندگان گزارش دادند که بر این اساس، به ترتیب محمدجواد کولیوند رییس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور، محمدرضا رضایی کوچی رییس کمیسیون عمران و امینی سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به صحن گزارش دادند.     سلمان خدادادی رییس کمیسیون اجتماعی مجلس، محمدرضا نجفی رییس کمیته بررسی حادثه پلاسکو در مجمع نمایندگان استان تهران و فاضلی رییس اتاق اصناف نیز گزارش خود را ارائه کردند.   هنگامی که محمدرضا نجفی رییس کمیته بررسی حادثه پلاسکو در مجمع نمایندگان استان تهران در جریان قرائت گزارش برای مصدومان این حادثه آرزوی شفای عاجل کند، به دلیل یک اشتباه لفظی گفت: برای مسئولان (بجای مصدومان) آرزوی شفای عاجل دارم.   در جریان قرائت گزارش وزیر کشور، تعدادی از نمایندگان نزدیک به شهرداری تهران از جمله محمد دامادی، مهرداد لاهوتی، رضایی کوچی، اکبر رنجبرزاده، شهرام کوسه غراوی با حضور در پشت جایگاه هیات رییسه با یکدیگر بحث و گفت و گو کردند و این درحالی بود که فرج الله رجبی، بهروز نعمتی و شهروز برزگر نیز با آنها گفت و گو کرده و به نظر می‌رسد که این سه نماینده طرف مقابل این مذاکره بوده و با گروه نخست مشغول بحث بودند.     همزمان نادر قاضی پور دیگر نماینده نزدیک به قالیباف نیز با حضور در جایگاه هیات رییسه مشغول صحبت با علی لاریجانی بود.   قاضی پور بلافاصله پس از آن، به میان نمایندگان بازگشت و محمدحسین فرهنگی، حمیدرضا فولادگر، محمد دهقانی نقندر را با خود به محل جایگاه هیات رییسه برد و در ادامه این گروه جدید از نمایندگان نیز به بحث گروه اول اضافه شدند.   محمدباقر قالیباف بجای قرائت گزارش، درخواست کرد که فیلمی که درباره حادثه پلاسکو تهیه شده بود، پخش شود.   در ابتدای این فیلم مصاحبه‌ای از یک خانم مسن پخش شد که از مردم خواهش می‌کرد محل وقوع حادثه را ترک کنند تا امدادرسانی محقق شود.   تاکید ویژه فیلم شهردار تهران بر این مسئله که حضور مردم در صحنه علت کوتاهی در امدادرسانی بوده یادآور اظهارنظر مرتضی طلایی نایب رییس شورای شهر تهران و از حامیان قالیباف در این شورا بود که اصرار داشت مردم مانع امدادرسانی به موقع بودند.     در بخشی از این فیلم، صدای محمد نوری خواننده محبوب فقید کشورمان روی تصاویر شنیده میشد و این درحالی بود که لحظه ای پس از آن، علی لاریجانی نسبت به قطع کردن فیلم به دلیل نزدیک شدن به زمان نماز و ساعت پایان جلسه دستور داد و گفت که لطفا گزارش را قرائت کنید چراکه به زمان نماز نزدیک می‌شویم و باید گزارش شهرداری نیز قرائت شود.   هنگامی که قالیباف در گزارش خود بر روی پاورپوینت به شاخص‌های مدیریتی اشاره می‌کرد، غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده رشت با صدای بلند گفت: راجع به مدیریت صحبت نکن، از پلاسکو بگو.   این درحالی بود که لحظاتی بعد از این اظهارنظر جعفرزاده، علی مطهری نایب رییس مجلس در کنار صندلی این نماینده مردم رشت در مجلس حاضر شد و دقایقی با او گفت و گو کرد.